یکی از مهم‌ترین و باارزش‌ترین ابزارهایی که فتوشاپ در کار ویرایش به دست ما می‌دهد، رتوش یا ترمیم تصاویر در histogram است.

در واقع، هیستوگرام‌ها آنقدر باارزش‌اند که محدود به فتوشاپ نمی‌شوند. در خیلی از برنامه‌های ویرایش تصویر دیگر هم هیستوگرام را می‌بینیم، مثل Photoshop Elements، Adobe Lightroom ،Camera Raw، و چیزهای دیگر. خیلی از دوربین‌های دیجیتال امروزی هم قابلیت هیستوگرامِ خیلی راحتی دارند که به ما اجازه می‌دهد نوردهیِ عکس را درست بعد از گرفتن عکس ببینیم! با اینکه خیلی ساده است، اما برای هر کسی که کیفیت عکس‌هایش برایش مهم است تصور زندگی بدون هیستوگرام سخت است.

خب هیستوگرام دقیقا چیست؟ خیلی ساده، هیستوگرام یک نمودار است. می‌دانم، تا اسم «نمودار» را می‌آورم خیلی‌ها خوابشان می‌گیرد، ولی نگران نباشید، این یکی ساده است و کسل‌کننده نخواهد شد. هیستوگرام نموداری است که بازه‌ی رنگسایه‌ی فعلیِ تصویر را نشان می‌دهد. منظورم از «بازه‌ی رنگسایه»، شدت روشنایی تصویر است. هیستوگرام به ما نشان می‌دهد که چقدر از تصویر الان سیاهِ خالص است (تاریک‌ترین حالتِ تصویر)، چقدر از آن الان سفیدِ خالص است (روشن‌ترین حالتِ تصویر)، و چقدر از آن جایی بین سیاه و سفید قرار می‌گیرد. اینجا مهم است که این «سیاه و سفید» را با تصاویر سیاه‌وسفید اشتباه نکنیم. هیستوگرام روی تصاویرِ تمام‌رنگی هم کاملا کار می‌کند، چون اینجا با روشنایی سروکار داریم، نه رنگ (اگرچه می‌توانیم از هیستوگرام برای دیدن شدت روشنایی رنگ‌های معین هم استفاده کنیم، اما این مورد فعلا از بحث ما خارج است.)